Zo ruim je de Bruidsschat op!
De Bruidsschat is als zwerfafval dat blijft rondslingeren als je er niets aan doet. Blikjes die vooruit geschopt worden, bekers die blijven liggen. Als je buiten loopt denk je, tsjonge wat een troep! Digitaal ziet niemand zwerfafval, zoals de Bruidsschat.
De Bruidsschat bestaat uit een ratjetoe van regels die we zo maar accepteren. Onderwerpen als geur, geluid, trillingen, uitwassen van beton, slachten van dieren, parkeergarages, etc. komen van het Rijk, hup zo in het tijdelijk deel van het omgevingsplan terecht. De Bruidsschat is een speciale vorm van overgangsrecht, dus voor het tijdelijk deel van het omgevingsplan prima. Maar niet voor het nieuwe deel.
Tot mijn grote schrik accepteert vrijwel elke gemeente de Bruidsschat zonder morren. Waarom? Uit gemakzucht en onwetendheid. Vooral regelbeheerders – degenen die zich bezig houden met toepasbare regels – zijn er dol op. De toepasbare regels krijgen gemeenten immers gratis bij de Bruidsschat. Nogmaals, voor het tijdelijk deel prima. Maar zonder naar de inhoud te kijken willen gemeenten de Bruidsschat ook implementeren in het nieuwe deel. Aangemoedigd door softwareleveranciers. Waarom neem je oude troep mee naar het nieuwe omgevingsplan?
Het is zo belangrijk om je bewust te zijn van de inhoud van het omgevingsplan. Ik weet dat het tijd kost, maar investeer daarin. Neem niet klakkeloos alles maar over. Leer ermee werken!
Hoe je chaos voorkomt in het nieuwe omgevingsplan?
Heel simpel. Door je kennis te vergroten van de inhoud. In essentie is het omgevingsplan een juridisch instrument op grond van de Omgevingswet. Dat lijkt bijna niet meer zo. De digitalisering heeft de overhand gekregen. Onderdelen als toepasbare regels lijken belangrijker te zijn. Het begint echter met de inhoud van het omgevingsplan. Het evenwichtig toedelen van functies aan locaties is complex. Complexer dan bestemmen? Nee. Wel moeten we nu ook rekening houden met milieuregels en andere lagen die betrekking hebben op de fysieke leefomgeving. We moeten alles in samenhang bekijken en afwegen voor een locatie. Dat is wennen en het kost tijd. De essentie, zoals bouwen en gebruiken, blijft in de praktijk echter hetzelfde. Aan de balie, bij de gemeente, zullen ondernemers nog steeds vragen ‘Mag ik daar een meubelzaak beginnen?’ of ‘Ik wil mijn bedrijfspand verbouwen of vergroten’, mag dat?
Vergeet dus niet de dagelijkse praktijk. Denk ook aan het rechtszekerheidsbeginsel. Regels moeten duidelijkheid bieden en een zekere begrenzing bevatten. We lopen anders helemaal vast in een digitaal spinnenweb. Een spinnenweb met prachtige toepasbare regels en keurige annotaties, maar met crap regels. Als je niet op de hoogte bent van de inhoud, krijgt de digitalisering de overhand. Het DSO is een middel, geen doel!
