Conceptverzoek, principeverzoek of vooroverleg? Maak een keuze!
Herken je dat? Je hebt een vurig idee voor een leuk koffietentje. Tijdens je vakantie zat je achter een hippe cappuccino met rechtsdraaiende sojamelk en je dacht, dit wil ik ook! Terug in Nederland informeer je bij een makelaar naar een geschikte locatie. Bij de gemeente wil je informatie welke vergunningen je nodig hebt en wat je moet doen. Al gauw raak je gedesoriënteerd, je energie ebt weg als sneeuw voor de zon. Een diepe zucht: ‘bij wie moet ik zijn?’, ‘wat doe ik verkeerd?’
Als ambtenaar besef je dit misschien niet, maar de gemiddelde ondernemer verdwaalt in de mist van regelgeving, vooroverleg, conceptverzoek en advies. Ik bedoel dit niet populistisch. Het is een serieus probleem. Bij de term ‘vooroverleg’ wordt vaak door ondernemers gedacht: ‘ik ga even sparren met de gemeente’ of ‘ik leg mijn idee even voor, en ben benieuwd wat ze ervan vinden’. Bij de gemeente denken ze: ‘wat is dit voor vaag plan’, ‘kom maar terug met een fatsoenlijke tekening op schaal en een onderbouwing’. Voor allebei kanten is wat te zeggen. Ik begrijp uit eigen ervaring zowel de ondernemer als de ambtenaar.
De begrippen principeverzoek en vooroverleg worden in de praktijk vaak door elkaar gebruikt. Bij sommige gemeenten begin je met een vooroverleg en mag je daarna de fase van principeverzoek in of andersom. Heel verwarrend. In het Omgevingsloket wordt het begrip conceptverzoek gebruikt. Dat zorgt in de praktijk voor veel onduidelijkheid. Om de verwarring nog groter te maken: vanaf het tweede kwartaal van 2024 komt er in het omgevingsloket nog de knop ‘Verken uw idee‘ bij.
In de praktijk bestaat een grote behoefte om laagdrempelig een idee voor te leggen aan de gemeente. Als ondernemer wil je namelijk enige zekerheid of je idee kans van slagen heeft, voordat je er geld tegenaan gooit. Dat is ook bij projectontwikkelaars het geval. Op zich heel begrijpelijk. Je kunt je alleen wel afvragen of dat wel tot de gemeentelijke taken behoort. Is er bij de uitwerking van een idee naar conceptplan niet gewoon een goed adviesbureau nodig? De gemeente is immers geen adviesbureau. In de gemeentelijke praktijk zie ik de laatste jaren steeds meer een verschuiving van toetsing naar advisering voor ‘de klant’. Naar mijn mening heeft een gemeente geen klanten, maar inwoners en bedrijven binnen de gemeentegrenzen.
Ik denk dat gemeenten veel scherper moeten formuleren op hun websites waar ze ‘van’ zijn. Welke taken hebben we en welke niet. De gemeente kan niet alles doen. En bij deze het verzoek om een eenduidig begrip te kiezen voor de voorfase. Kies gewoon ‘conceptverzoek’ en maak vooraf duidelijk wat het is en wat je eist bij de indiening van een dergelijk verzoek. Wees gerust een beetje streng: ‘Nee’ is ook een antwoord. Ondernemers houden van duidelijkheid.
