Zijn die omgevingswaarden nu echt nodig in het omgevingsplan? Een vraag die we regelmatig horen. Dat een gemeente omgevingswaarden wil opnemen in het omgevingsplan staat goed en ambitieus. Maar wat is het eigenlijk? Kunnen ze ook uitgevoerd worden in de praktijk? Oftewel de juridische werkelijkheid versus de praktische realiteit bij de gemeente.

Genoeg personeel voor omgevingswaarden?

Wat heeft personeelsbezetting met omgevingswaarden te maken? Omgevingswaarden zijn bedoeld om ‘een veilige en gezonde fysieke leefomgeving’ in stand te houden of te bereiken. In de gemeentelijke omgevingsvisie kan in beleid worden aangegeven hoe de gemeente dit per onderwerp wil bereiken.

Niet verplicht, behalve… Een gemeente is niet verplicht om omgevingswaarden op te nemen in het omgevingsplan. Behalve de omgevingswaarden voor geluidproductie industrieterreinen (grote lawaaimakers). Die zijn wel verplicht. Ook zijn er vanuit het Rijk of provincie verplichte omgevingswaarden die door moeten werken in het omgevingsplan. Daar gaat dit niet over. Hier hebben we het over omgevingswaarden die de gemeente zelf belangrijk vindt.

De omgevingsvisie als 1000-dingen-doekje – Wat we tot dusverre gezien hebben in omgevingsvisies is dat er van alles wordt genoemd: energietransitie, klimaat, gezondheid, biodiversiteit, groen, water, enz. Omdat het hele brede onderwerpen zijn kan de gemeente ze noemen zonder dat het nog al te veel gevolgen heeft. In politiek opzicht staat het ook krachtig en ambitieus. Wie is er nu tegen een veilige en gezonde fysieke leefomgeving? Niemand. Vraag je alleen als RO-medewerker wel af hoe de gemeente dit wil bereiken. Maak het dus klein en sla het per onderwerp plat voor het omgevingsplan.

Een omgevingswaarde opnemen in het omgevingsplan over toegestane lichtwaarden of geur in een bepaald gebied is niet zo moeilijk. Het is wel ingewikkeld om het behapbaar te houden. Met name omdat regels straks in het DSO ‘verdwijnen’ zijn we ons visueel veel minder bewust van de hoeveelheid regels die in het omgevingsplan terecht komen. Dat geldt niet alleen voor omgevingswaarden, maar ook voor andere regels.

Ai, een monitoringsplicht! – Bij het opnemen van omgevingswaarden in het omgevingsplan geldt een monitoringsplicht. Dat betekent – even praktisch – dat de gemeente voldoende mensen in huis moet hebben om de gestelde omgevingswaarden bij te houden, te controleren én te beoordelen. Als namelijk blijkt dat niet aan de gestelde omgevingswaarde wordt voldaan, dan moet de gemeente een programma opstellen. Dat programma moet er vervolgens toe leiden dat wel aan de omgevingswaarde wordt voldaan. Als gemeente haal je dus extra werk in huis met omgevingswaarden.

Personele onderbezetting triviaal? Personele onderbezetting bij gemeenten is niet iets kortdurends, hou er dus rekening mee bij het maken van een omgevingsplan. Aan ‘loze regels’ in het omgevingsplan heeft de gemeente niets. Neem dus niet ‘zo maar’ omgevingswaarden op. Hou er ook rekening mee bij de ambities in de omgevingsvisie. De gemeente kan veel beter een focus leggen op een vooraf bepaalde ambitie in plaats van alles te willen en te noemen. Keuzes maken is voor lokale politici al moeilijk genoeg!

Relevante artikelen: artikel 2.9, 2.10, 2.11, 2.11a, 2.13, 2.15 en 20.1 Omgevingswet.

Bespaar tijd met een start-omgevingsplan

  • op maat gesneden start-omgevingsplan in software
  • je bespaart veel tijd: alle lees- en snoeiwerk in 1000-den pagina’s wetten, regels en beleid zijn door ons gedaan
  • volledige integratie van milieuregels
  • toekomstproof: de basis kan verder uitgebouwd worden door de gemeente of een stedenbouwkundig bureau
  • kennisinvestering voor RO-medewerkers, zoals juristen en planologen
  • vaste prijs, geen meerwerk
  • via ons platform 24/7 toegang tot behapbare informatie, modules en achtergrond

Bel 010 – 307 2273 voor meer informatie of mail.