De Omgevingswet als oplossing voor snellere woningbouw? Dacht het niet!
Volgens een brief van de minister van 14 juni 2021 zien gemeenten de Omgevingswet als een noodzakelijke voorwaarde om de grote opgaven voor dit moment, zoals de woningbouwopgave en energietransitie integraal te kunnen aanpakken. Ik vraag me af wie dit soort onzin aan de minister vertelt. Volgens de brief biedt de Omgevingswet de benodigde gereedschapskist. De huidige wetgeving biedt daar voor ook al ruime mogelijkheden. Het ligt namelijk niet (alleen) aan wetgeving dat het zo lang duurt, maar vooral aan de keuzes die gemaakt worden door de politiek. Wat vinden we belangrijk? Uitgebreid milieuonderzoek? Inspraak? Prima, maar accepteer dan ook dat het langer gaat duren. Nu bestaat vooral de indruk dat het aan de ambtenaren ligt. Gemeenten moeten zeer veel werk doen met minder mensen en minder geld.
De marketing die voor de invoering van de Omgevingswet wordt gevoerd is erg succesvol: 26 wetten afschaffen en 1 wet die overblijft. Wie wil dat nou niet? Was het maar waar….. Op de foto is de doos te zien – achterop de fiets – waarin de geprinte Omgevingswet en aanverwante AMvB’s zitten verpakt. Al deze wetten en regels + tijdelijk deel omgevingsplan worden als layers over elkaar heen gelegd. Formeel worden er wetten afgeschaft, inhoudelijk verandert er niet zo gek veel. Wat wel verandert – in positieve zin – is dat we straks op ons scherm alleen de relevante regels te zien krijgen voor dat deel dat we aanklikken. Om het zover te krijgen moet er nog heel veel gebeuren, vooral op ICT-gebied. Eigenlijk is de invoering van de Omgevingswet één groot ICT-project.
Waarom woningbouwtrajecten zo lang duren
Onderzoeksverplichtingen nemen heel veel tijd in beslag. Als we echt willen opschieten moet er regelgeving worden afgeschaft. Dus niet cosmetisch, maar inhoudelijk. De redenen dat bouwtrajecten zo ontzettend lang duren zijn de uitgebreide onderzoeksverplichtingen naar bijvoorbeeld aanwezige flora en fauna, luchtkwaliteit, stikstof, geluid, etc. etc. Deze verplichtingen nemen heel veel tijd in beslag. De onderzoeken worden meestal uitgevoerd door commerciële adviesbureaus, dat kost onderzoekstijd. De onderzoeken worden vervolgens door gemeenten en omgevingsdiensten beoordeeld. Vervolgens moeten de onderzoeken weer worden aangepast vanwege voornoemde beoordeling. Afstemming tussen overheden, overleg, etc. kosten ook veel tijd.
Participatie, bezwaar en beroep nemen heel veel tijd in beslag. Vervolgens wil iedereen meepraten over het bouwproject. Participatie, bezwaar en/of beroep staan open als mogelijkheid om mee te praten. Ook deze fases nemen veel tijd in beslag.
Kortom, als we willen opschieten met woningen bouwen, moeten we echt regels gaan afschaffen en ook accepteren dat niet iedereen kan meepraten.