Omgevingsloket

De planning is om het stelsel van de Omgevingswet op 1 juli 2022 in werking te laten treden. Of dat gehaald wordt is nog onzeker. Met name het onderdeel DSO is nog niet gereed voor gebruik, al worden er stapje voor stapje vorderingen gemaakt. Ik verwacht dat het nog wel een keer een half jaar wordt uitgesteld. Het is een enorme operatie met heel veel partijen, heel complex. Behalve het DSO is bijvoorbeeld ook het maken van een keuze voor gemeenten voor een softwaresysteem van een leverancier ingewikkeld. Dit moet vaak aanbesteed worden, met alle complexe gevolgen en vertragingen vandien. Dan hebben we het nog niet eens over de inhoud en gebruikersgemak van het te kiezen systeem. Ook dat is lastig. Het vraagt heel veel samenwerking en afstemming tussen verschillende afdelingen met elk een eigen visie, voorkeuren en inzichten. Dat is niet eenvoudig.

Volgens de update van de Roadmap 2022 is er vanaf 1 oktober a.s. de oefenruimte in het DSO gereed. Onlangs (augustus 2021) heb ik echter ‘in de wandelgangen’ vernomen dat dit niet gaat lukken vanaf die datum.

Blijkbaar wordt ook vanuit het ministerie verwacht dat dit laatste traject voor vertraging gaat zorgen. Niet elke gemeente zal gereed zijn op 1 juli 2022 met de basisvoorzieningen. Om die reden is het traject ‘Tijdelijke Alternatieve Maatregelen (TAM)‘ opgetuigd. Als u als gemeente naar verwachting nog geen gebruik kan maken van het DSO dan is het handig om dit alvast te lezen. De TAM zijn een soort van vangnet voor projecten die per inwerkingsdatum van de Omgevingswet in elk geval door kunnen gaan. De maatregelen zijn min of meer een verlenging van het overgangsrecht en gelden maximaal 1 jaar.

De volgende tijdelijke maatregelen worden aangeboden:

• omgevingsplan laten publiceren door een andere organisatie
• tijdelijk gebruik maken van IMRO voor omgevingsplan
• externe partij inhuren om het projectbesluit namens de gemeente op te stellen en te publiceren
• lees meer…

In een brief van 11 februari 2021 heeft de Minister weer een update en inkijkje gegeven in het aantal gemeenten die zijn aangesloten op het Omgevingsloket van het DSO in de maand januari. Aangesloten wil zeggen: er is een correct werkende beveiligde tussen het DSO en de ICT van de gemeente. Voor gemeenten geldt dat de meeste aangesloten gemeenten in de provincie Noord-Brabant liggen. Geen weg meer terug – De kaartjes laten eveneens zien dat er tot de aanstaande inwerkingtreding van de Omgevingswet nog veel werk aan de winkel is. De Omgevingswet is een groot ICT-project. Het traject ervan is als varen van een containerschip: af en toe iets bijsturen, maar geen weg terug. Omdat het traject eenmaal is ingezet, en er een hele industrie aan vastzit, gaan we niet meer terug. Ondanks de lobby en tegenstand van media zoals het NRC, advocatuur en de Eerste kamer. Het maakt onderdeel uit van de weg van steeds verder oprukkende digitalisering in alle geledingen van de maatschappij. Het zal ook veel gevolgen hebben voor de dienstverlening van gemeenten aan burgers. Met name voor mensen die digibeet zijn of minder goed kunnen omgaan met computers. En dat zijn er meer dan we denken! Verder zal het ook veel gevolgen hebben voor de werkgelegenheid bij gemeenten. Zijn al die bouwplantoetsers en beleidsmedewerkers nog nodig nu steeds meer processen bij het Omgevingsloket geautomatiseerd worden? Naar mijn mening wel. Hopelijk blijven de bouwplantoetsers aan bij gemeenten en kunnen mensen nog naar een echt loket bij de gemeente voor informatie. Onder het genot van een kopje koffie – menselijk contact is belangrijk – kunnen veel onduidelijkheden en misverstanden opgelost worden. Digitaliseringsproducten zijn hulpmiddelen, geen oplossing!