Geluid

Eindelijk succes in een juridische procedure waar windturbines en gezondheid een rol spelen! In dit geval gaat het om de vaststelling van een bestemmingsplan waar 4 windturbines planologisch-juridisch mogelijk worden gemaakt. Voor de bouw is een tijdelijke omgevingsvergunning afgegeven van 25 jaar. Appellant betoogt dat er onvoldoende onderzoek is gedaan naar laagfrequent en infrasoon geluid en de effecten daarvan op de omgeving. Volgens appellant is dit geluid schadelijk voor de gezondheid. Zoals de Afdeling eerder heeft overwogen ‘bestaat er in de wetenschap geen eenduidig standpunt over het antwoord op de vraag of laagfrequent en infrasoon geluid van windturbines effect heeft op de gezondheid van mensen en is in de wetenschap geen directe oorzaak-effect relatie tussen windturbinegeluid en gezondheid gevonden’. (…) Gelet op wat hiervoor al is overwogen over de gronden over de uitgevoerde akoestische onderzoeken, het laagfrequent geluid, infrasoon geluid en het pulserende karakter van het geluid en de verwerking daarvan in de door de raad gehanteerde normen, ziet de Afdeling geen aanleiding voor het oordeel dat de raad niet in redelijkheid de geluidnorm van 44 dB Lden respectievelijk 45 dB Lden voor de woning van appellant vanuit het oogpunt van de goede ruimtelijke ordening aanvaardbaar heeft kunnen achten. 

Geluidniveau buiten de woning ook meenemen in afweging een goede ruimtelijke ordening en straks ‘een veilige en gezonde fysieke leefomgeving’ – ‘Wat betreft het betoog van appellant dat ook de geluidniveaus buiten de woning hadden moeten worden beoordeeld, omdat ook geluid buiten de woning het woon- en leefgenot kan aantasten, overweegt de Afdeling dat er geen wettelijke geluidnormen zijn vastgesteld voor de geluidniveaus buiten de woning. Dit neemt niet weg dat uit artikel 3.1 van de Wro volgt dat de raad bij het vaststellen van het plan de aanvaardbaarheid van het geluid van de windturbines voor het verblijfsklimaat in de tuin dient te beoordelen.’ Lees meer in r.o. 11 van uitspraak ABRS 28 juli 2021, 201906442/1/R2.

Warmtepompen die buiten zijn opgesteld kunnen zorgen voor geluidsoverlast bij de buren. Dit kan zorgen voor burenruzies en meer klachten bij gemeenten. In het Bouwbesluit 2012 worden hier regels voor opgenomen die vanaf 1 januari 2021 moeten gaan gelden. Interessant is dat het geluidniveau van een warmtepomp op de perceelsgrens met een ander woonperceel maximaal 40 dB mag bedragen. In een uitspraak van de Rb Midden-Nederland van 24 april 2020, werd nog bepaald werd dat de gemeente mocht aansluiten bij de geluidnorm van 35 dB(A) voor tonaal geluid uit het Activiteitenbesluit milieubeheer, gemeten op de gevel van de buurwoningen. Dat speelde bij de afweging in het kader van een goede ruimtelijke ordening bij een omgevingsvergunning. In het omgevingsplan kan een gemeente hier ook regels voor opnemen, bijvoorbeeld voor dichtbebouwde gebieden.

In de Regeling Bouwbesluit wordt de methode opgenomen hoe dat geluid gemeten moet worden. Lees meer over de conceptregeling. De regels zullen per 1 januari 2021 in werking treden.

In de praktijk van de meeste gemeenten komen onder het mom van ‘bouwen, bouwen en nog eens bouwen’ de meest wilde plannen binnen. Vanuit de rol van de projectontwikkelaar te begrijpen (lees: wil immers geld verdienen en gronden in de bebouwde omgeving zijn schaars), maar dat de gemeente deze plannen vervolgens goedkeurt is niet te begrijpen. Als voorbeeld noem ik bouwplannen die op of nabij bedrijventerreinen worden ontwikkeld. Op basis van akoestisch onderzoek wordt alles ingezet om de korte afstand maar te rechtvaardigen, terwijl men op basis van gezond verstand dit niet zou moeten willen. Waarom niet? Ten eerste vinden er op en nabij bedrijventerreinen meer verkeersbewegingen plaats van vrachtwagens. Laden en lossen is vaak hinderlijk voor bewoners, of het nu tijdelijke bewoners zijn of niet.

Gezond verstand brengt je verder – In de praktijk zijn sommige initaitiefnemers zo slim om tijdelijke woonvormen te benoemen als ‘short stay’ of iets dergelijks. Deze bewoners hoeven volgens veel gemeenten niet beschermd te worden tegen geluidbelasting. Er wordt meestal niet gekeken naar het belang van de bedrijven op die terreinen. Klachten over vrachtwagens, geluid van laden en lossen, etc. zijn vaak de consequentie van niet verder kijken dan je neus lang is. De ambtenaar zegt meestal: ‘Van de Raad van State mag het’ of ‘volgens de Wet geluidhinder zijn het geen gevoelige functies’ of iets dergelijks. Wat vergeten wordt is dat onder de noemer van ‘een goede ruimtelijke ordening’ of zoals onder de Omgevingswet ‘een goede fysieke leefomgeving’ ook het aspect geluid moet worden beoordeeld en worden afgewogen. Verder zou ik zeggen: wat zegt je gezond verstand? Probeer bij de toetsing niet alleen naar de formele regels te kijken, maar ook naar de praktijk! De rol van de gemeente is breder dan alleen vergunningen verlenen.