Geluid

Zo sla je evenementen plat voor het omgevingsplan!

Het kader ‘een veilige en gezonde fysieke leefomgeving’ uit de Omgevingswet geldt ook voor evenementen. Van gemeenten wordt verwacht dat ze bij het toedelen van functies in het omgevingsplan nadenken over de impact dat een activiteit of functie kan veroorzaken en de gevolgen daarvan voor de andere activiteiten of functies binnen de gemeente. Het is handig om eerst een praktisch overzicht te maken. Dit is nodig om het onderwerp plat te slaan en werkbaar te maken. Begin eerst met de hoofdlijnen en dan pas met details. Het overzicht hoeft nog niet compleet te zijn. Hang dus niet de perfectionist uit! Detaillering volgt later. Het is belangrijk om eerst overzicht te krijgen.

Wat is een evenement? In regelgeving worden ‘evenement’ en ‘festiviteit’ vaak door elkaar gebruikt. Artikel 2:24 APV zegt over het begrip ‘evenement’: “elke voor publiek toegankelijke verrichting van vermaak“. In dit artikel worden ook uitzonderingen genoemd. Verder voorbeelden van evenementen.

Welke aspecten uit de fysieke leefomgeving spelen een rol bij evenementen?

• geluid: (onversterkte) muziek, stemgeluid, carillons, kerkklokken, muziekbands, bastonen, etc.
• parkeren, wegafzettingen
• afval
• grote groepen mensen
• frequentie evenement
• locatie

Verordeningen

• begrippen (artikelen 2:24 en 4:1 APV)
• vergunningverlening evenementen en weigeringsgronden (artikelen 2:25 en 1:8 APV)
• aanwijzing van collectieve festiviteiten en kennisgeving van incidentele festiviteiten (artikelen 4:2 en 4:3 APV)
• overige geluidhinder (artikel 4:6 APV)

Let op: sommige artikelen uit de APV hebben als doelstelling handhaving van de openbare orde. Dit aspect hoort niet thuis in een omgevingsplan. Andere artikelen kunnen meer in het grijze gebied tussen fysieke leefomgeving, gezondheid en openbare orde zitten. Noem de artikelen en selecteer later op details.

Gemeentelijk beleid evenementen

Check of er gemeentelijk beleid is over evenementen. Benoem de hoofdlijnen hiervan.

Bestemmingsplannen

Welke regels zijn opgenomen in de geldende bestemmingen? Zet ze op een rij.

Provinciale regels

In de provinciale omgevingsverordening kan iets staan over stiltegebieden. In dat geval staat er meestal ook een instructieregel bij voor het omgevingsplan over geluid.

Besluit kwaliteit leefomgeving (Bkl)

Het Bkl geeft instructieregels over aspecten die een rol kunnen spelen bij evenementen voor het omgevingsplan:

• artikel 5.3 (kwetsbare locatie bij evenementen > 5000 bezoekers)
• artikel 5.63 en 5.68 (geluidwaarden)
• artikel 5.79 (trillingen)

Bruidsschat

Om te bepalen welke regels uit de Bruidsschat nodig zijn voor het nieuwe deel van het omgevingsplan, is het handig om eerst een overzicht te maken van relevante artikelen.

Artikelen uit de Bruidsschat die betrekking hebben op evenementen zijn:

• artikel 22.41 (toepassingsbereik)
• artikel 22.73 (geluid festiviteiten)
• artikel 22.83 t/m 22.89 (trillingen)
• artikel 22.239 (licht)

En nu? In de volgende stap check je welke artikelen, regels en beleid uit dit overzicht moeten worden overgenomen in het nieuwe deel van het omgevingsplan. We laten je graag zien hoe!

Bel 010 – 307 2273 voor meer informatie of vul onderstaand contactformulier in. We nemen spoedig contact met je op.

De gemeente Amsterdam heeft een aanvraag om omgevingsvergunning geweigerd voor het plaatsen van een airco-unit aan de buitenkant van een winkelpand. Volgens de aanvrager, een winkel in hoortoestellen, is het plaatsen van de airco-unit buiten noodzakelijk. Een airco binnen veroorzaakt volgens de aanvrager trillingen die de gehoormetingen die plaatsvinden in een geluiddichte ruimte verstoren. De airco buiten zal op voldoende afstand van de woningen worden geplaatst en de unit zal worden overkapt zodat aan de wettelijke geluidsnormen zal worden voldaan. Volgens de gemeente voldoet de aanvraag niet aan het gemeentelijke beleid over airco-units.

De Afdeling overweegt als volgt: “De Afdeling stelt vast (…) dat de voorwaarde uit regel 11 van de beleidsregels (…) niet expliciet benoemt dat het inpandig plaatsen van een airco-unit aantoonbaar niet mogelijk is. De rechtbank heeft echter terecht overwogen dat een aanvrager volgens regel 11 van de beleidsregels ook moet aantonen dat een airco-unit niet inpandig kan worden geplaatst. (…) Naar het oordeel van de Afdeling volgt uit (…) de beleidsregels dat om te kunnen beoordelen of een installatie op een plat dak mag worden gerealiseerd, eerst duidelijk moet zijn dat inpandige plaatsing van een airco-unit niet mogelijk is. Dit houdt volgens de Afdeling in dat volgens regel 11 pas medewerking aan het afwijken van het bestemmingsplan kan worden verleend als de aanvrager aantoont dat de airco-unit niet inpandig kan worden geplaatst. (…) Partij heeft ter zitting verduidelijkt dat momenteel geen hoortesten worden afgenomen in afwachting van de procedure. Hoortesten zijn wel een belangrijk onderdeel van de bedrijfsvoering (…). Een inpandige airco-unit veroorzaakt (…) trillingen en geluid die een verstorende werking hebben op de hoortesten. Zij wijst op het handboek (…) waarin onder meer een maximaal toegestaan omgevingsgeluid is opgenomen voor een betrouwbare basisaudiometrie. Partij heeft verder toegelicht dat het afnemen van een hoortest normaal gesproken 20 minuten in beslag neemt. Volgens partij kan een inpandige airco-unit tijdens een hoortest weliswaar uitgezet worden maar dan wordt het binnenklimaat gedurende driekwartier verstoord. Lees verder in r.o. 3.4 van uitspraak ABRS 29 december 2021, no. 202102722/1/R1.

• uitgaan van representatieve, normale wijze van toepassen van warmtepompen
• afwegen in kader van goed woon- en leefklimaat
• geldt ook bij afweging besluitvorming omgevingsplan

Een gemeente heeft een bestemmingsplan vastgesteld voor de transformatie van een gemeentehuis naar woningen. De verwarming en het warmtapwater zal plaatsvinden via een waterpomp. Omwonenden zijn hier niet blij mee en zijn in beroep gegaan tegen het vastgestelde bestemmingsplan. Deze uitspraak is hier opgenomen omdat deze jurisprudentie ook zal gelden bij de besluitvorming van het omgevingsplan in het kader van een veilige en gezonde fysieke leefomgeving. Het woon- en leefklimaat van omwonenden is hier onderdeel van.

“De Afdeling stelt voorop dat de raad zich in het kader van een goede ruimtelijke ordening ervan dient te vergewissen dat de planologisch voorziene ontwikkeling geen onaanvaardbare gevolgen heeft voor het akoestisch woon- en leefklimaat van omwonenden. Cumulatie van geluidbelasting van verschillende geluidsbronnen dient bij die beoordeling te worden betrokken. (…) Ten aanzien van het geluid afkomstig van warmtepompen heeft de raad onder verwijzing naar artikel 3.8, tweede lid van het Bouwbesluit 2012, slechts ziet op één enkele warmtepomp en geen rekening houdt met de cumulatie van meerdere installaties in elkaars nabijheid. De raad had moeten nagaan of de geluidbelasting die een gevolg is van de toepassing van warmtepompen voor een appartementsgebouw in overeenstemming is met een goed woon- en leefklimaat. Daarbij kan worden uitgegaan van een representatieve, normale wijze van toepassen van warmtepompen. Dat is niet gedaan.” Lees meer in r.o. 5.2.1 van uitspraak ABRS 4 augustus 2021, no. 202004049/1/R1

Bij de vaststelling van een omgevingsplan moet de raad afwegen of er sprake is van een veilige en gezonde fysieke leefomgeving. Op grond van artikel 1.3 Ow is dat een doel van de Omgevingswet: het bereiken en in stand houden van een veilige en gezonde fysieke leefomgeving en een goede omgevingskwaliteit. Eén van de af te wegen onderdelen is geluid. Voorkomen moet worden dat omwonenden onevenredige geluidsoverlast ervaren. Geluid van waterpompen kan zeer vervelend zijn voor buren.

In deze zaak ging het om de vaststelling van een bestemmingsplan. Deze jurisprudentie zal ook zijn gelding houden bij de vaststelling van een omgevingsplan. Het bestemmingsplan maakt de bouw van 16 grondgebonden woningen mogelijk. In dit geval gaf de raad aan dat geluid van waterpompen pas aan de orde kan komen bij de omgevingsvergunning. Volgens de Raad van State is dat niet het geval: “In dit geval kon alleen al niet worden volstaan met de verwijzing naar de omgevingsvergunning omdat artikel 3.8, tweede lid van het Bouwbesluit 2012 op het moment dat het plan werd vastgesteld nog niet voorzag in geluidsnormen voor warmtepompen. Weliswaar zijn per 1 april 2021 wel geluidnormen voor installaties voor warmte- of koudeopwekking in het Bouwbesluit 2012 opgenomen, maar bij de beoordeling van een aanvraag om omgevingsvergunning die voor die datum is gedaan blijven de voorschriften van het Bouwbesluit van toepassing die golden op het tijdstip waarop de aanvraag werd gedaan. Een en ander betekent dat de raad bij de vaststelling van het plan een afweging had moeten maken van de mogelijke gevolgen voor de omgeving na realisatie van waterpompen binnen een woonbestemming en had dienen te onderzoeken of een aanvaardbaar akoestisch leefklimaat zal ontstaan. Nu een dergelijke afweging ontbreekt komt het plan voor vernietiging in aanmerking.” Lees meer in r.o. 6.4 van uitspraak ABRS 28 juli 2021, no. 202100601/1/R4.

Hoe zit dit in de Omgevingswet? – Vanaf 1 juli 2022 zal waarschijnlijk de Omgevingswet in werking treden, al kan dit ook een half jaar later zijn. Installaties buiten mogen niet meer dan 40 dB geluid voor de omgeving veroorzaken op grond van het Bouwbesluit 2012. De opvolger van het Bouwbesluit is het Besluit bouwwerken leefomgeving (Bbl). Op grond van artikel 4.108 van het Bbl mag een installatie voor warmte- of koudeopwekking in een niet-gemeenschappelijk verblijfsgebied van een aangrenzende op hetzelfde bouwwerkperceel gelegen woonfunctie maximaal 40 dB aan geluid veroorzaken. Dit blijft dus hetzelfde als de huidige wetgeving.