ETFAL is vakjargon waar ik in het begin best aan moest wennen. De afkorting bekt niet echt lekker en roept vaak glazige blikken op bij leken. Kun jij inmiddels aan je wethouder uitleggen wat ETFAL is. Ja, ‘een evenwichtige toedeling van functies aan locaties‘? En dan?
In de RO-praktijk bij gemeenten merk ik dat veel RO-ers en vergunningverleners er moeite mee hebben. Er wordt in mijn ogen veel te moeilijk gedacht. Tegen een wethouder zeg ik meestal ‘het is een goede ruimtelijke ordening PLUS: RO, bouw, milieu, gezondheid. Dan begrijpen ze het meestal wel.
Het nieuwe criterium uit de Omgevingswet is weliswaar veel breder dan een goede ruimtelijke ordening, maar maak het niet nodeloos ingewikkeld. En overvraag ook niet een initiatiefnemer die een ruimtelijke onderbouwing en/of onderzoeken moet aanleveren bij een BOPA. Er zijn RO-ambtenaren die veel te veel vragen van een initiatiefnemer, puur uit onwetendheid of onzekerheid. Dat houdt de boel onnodig op. Wat levert dat extra rapport op aan inzichten? Is het terecht dat jouw onwetendheid de initiatiefnemer extra geld kost? Of verwacht je zienswijzen/bezwaren van omwonenden? Schat dat vooraf goed in.
Meer over de bedoelingen en achtergrond over ETFAL van de wetgever kun je lezen in TK, 2017-2018, 34 986, no. 3, p. 58 e.v.. Beoogd is om aan te sluiten bij het criterium ‘een goede ruimtelijke ordening’, zoals in een recente uitspraak van de voorzieningenrechter van 23 januari 2025 nog eens bevestigd wordt. Het is geen hogere wiskunde, met gezond verstand en met je kennis over een goede RO kom je al een heel eind.
Hoe groter de afwijking van het omgevingsplan, hoe meer onderbouwen – Dit principe geldt nog steeds. Je hoeft dus niet bij elke afweging bij een besluit, zoals bij een BOPA, telkens alle onderdelen van ETFAL af te wegen. Wat is de strijdigheid met het omgevingsplan? In het algemeen geldt: hoe groter de afwijking van het omgevingsplan, hoe meer het bestuursorgaan moet afwegen en onderbouwing in het kader ETFAL. Een recente uitspraak van de voorzieningenrechter van 23 januari 2025 bevestigt dat nog eens:
“Aan de voorzieningenrechter ligt niet de vraag voor of de bouw van het gehele appartementencomplex in overeenstemming is met de evenwichtige toedeling van functies aan locaties. Het complex past namelijk grotendeels binnen het omgevingsplan. Dat betekent dat die vraag al door de gemeenteraad bevestigend is beantwoord bij het vaststellen van het omgevingsplan. Om die reden zal alleen worden getoetst of het college in redelijkheid heeft kunnen besluiten of de overschrijding van de maximale toegestane goothoogte, van 0,70 meter, in overeenstemming is met de evenwichtige toedeling van functies aan locaties.” Lees meer in r.o. 9.3 van voornoemde uitspraak.
Beleidsruimte bestuursorgaan gemeente ETFAL – Ook lijkt de beleidsruimte van een bestuursorgaan van de gemeente bij de afweging van een besluit om af te wijken van het omgevingsplan niet gewijzigd ten opzichte van de oude situatie (onder Wro en Wabo):
“Het college neemt een besluit tot wijziging van het omgevingsplan met het oog op een evenwichtige toedeling van functies aan locaties. Het college heeft daarbij beleidsruimte en moet de betrokken belangen afwegen. De Afdeling oordeelt niet zelf of met het besluit tot wijziging van het omgevingsplan sprake is van een evenwichtige toedeling van functies aan locaties. De Afdeling beoordeelt aan de hand van de beroepsgronden of het besluit tot wijziging van het omgevingsplan in overeenstemming is met het recht. Daarbij kan aan de orde komen of de nadelige gevolgen van het besluit onevenredig zijn in verhouding tot de met het besluit te dienen doelen.” Lees meer in r.o. 2 van uitspraak ABRS 18 december 2024, no. 202404539/1/R1.
Meer praktijktips ontvangen over het omgevingsplan? Meld je gratis aan! Je kunt je eenvoudig ook weer afmelden.